• Home
• Pabianice „małe”
• Pabianice „duże”
• „Państwo pabiańskie”
• Varia
• Moje dalekie obserwacje

Pabianice AD 1796

O tym jak wyglądały Pabianice pod koniec XVIII w. możemy się dowiedzieć w zasadzie tylko z dwóch map wykonanych w roku 1796 przez Wincentego Odrowąża Pieniążka. Pierwsza z nich obejmuje obszar całych dóbr pabianickich, przez co — z uwagi na mniejszą skalę mapy — Pabianice są na niej zaprezentowane w uproszczonej formie, ale i tak wystarczająco czytelnej, że można już na jej podstawie wyobrazić sobie ówczesny wygląd naszego miasta.

Druga z map prezentująca obszar klucza pabianickiego nie pozostawia nam wielkiego pola dla wyobraźni. I bardzo dobrze, bo jest to na tyle szczegółowa mapa, że Pabianice są na niej przedstawione niemalże z dokładnością do pojedynczego domostwa. Można ją więc z powodzeniem uznać za najstarszy, znany nam plan Pabianic. Wyłania się z niego obraz miasta zasadniczo odmienny od tego, który znamy obecnie. W szczególności dotyczy to terenów wokół zamku i na zachód od Dobrzynki. Nie przetrwał bowiem ani folwark, który znajdował się w miejscu dzisiejszych zakładów Krusche i Endera, ani "fosa", która otaczała zamek z trzech stron. Natomiast bardziej łaskawie czas obszedł się ze wschodnią częścią miasta. Spoglądając na nią, nawet niezbyt wprawne oko zauważy, że przedstawiony układ ulic zachował się z niewielkimi zmianami aż do naszych czasów.