Najokazalsze drzewa powiatu pabianickiego

Materiał (tekst i zdjęcia) przygotowany i opracowany przez Andrzeja Webera, członka Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego, pasjonata drzew, szczególnie tych okazałych, prywatnie studenta łódzkiego UMEDu. Pomiary i zdjęcia zamieszcza na stronach internetowych — Rejestr Polskich Drzew Pomnikowych (http://www.rpdp.hostingasp.pl/) oraz monumentaltrees.com

Oto najokazalsze drzewa powiatu pabianickiego, wyjątkowe nie tylko w regionie, lecz także w województwie, a nawet w kraju.

Na terenie miasta Pabianice

Dąb burgundzki (Quercus cerris; Turkey oak) rosnący w dębowej alei, złożonej z dębów czerwonych i szypułkowych, z kilkoma okazami dębu burgundzkiego. Najnowsze pomiary wykazały, że ma on 316 cm obwodu i 23,5 m wysokości. Wiek tego okazu to ok. 110 lat. Dąb rośnie przy murze w starej części cmentarza katolickiego. [ ZDJĘCIE 1 ], [ ZDJĘCIE 2 ]

Gatunek ten naturalnie występuje w południowej Francji, na Bałkanach i przede wszystkim w Turcji — stąd różne nazwy, w języku polskim ma przymiotnik 'burgundzki' prawdopodobnie ze względu na liczne kontakty naszych rodaków z Francuzami w XVIII i XIX wieku — znacznie częstsze, niż z Turkami.

Ciekawostka — najokazalszy dąb burgundzki w Europie rośnie w Wielkiej Brytanii, w hrabstwie Devon, w płd.-zach. Anglii — ma 912 cm obwodu pnia, 33 m wysokości (2013 r.) oraz 50 m rozpiętości korony! Według znanego, brytyjskiego pasjonata drzew, Owena Johnsona, autora książki „Champion trees of Britain and Ireland” z 2011 roku, jest to jedno z najokazalszych drzew na Wyspach Brytyjskich.

Na terenie gminy i miasta Konstantyntynów Łódzki

Dęby szypułkowe (Quercus robur; Pedunculate oak) w Konstantynowie Łódzkim, w parku przy Domu Pomocy Społecznej, ul. Bechcice 1/3.
Dwa bardzo ładne drzewa, zresztą króle drzew, czyli dęby rosną na terenie Konstantynowa. Pomiary (09.2015) wykazały, że dęby mają:
— 616 cm obwodu i 26 m wysokości, [ ZDJĘCIE ]
— 550 cm obwodu pnia i 24,7 m wysokości. [ ZDJĘCIE ]
Wiek drzew szacowany jest na 250-300 lat, są to więc jedne z najstarszych drzew w powiecie. Szczególnie okazały jest większy dąb, który rośnie samotnie, na łące, dzięki czemu widać jego piękną sylwetkę.

Na terenie gminy Pabianice

Pięciopniowy buk zwyczajny (Fagus sylvatica; Common beech) w Rydzynach, przy leśniczówce.
To najprawdopodobniej najgrubszy buk w województwie łódzkim. Drzewo z daleka wygląda na jednopniowe, bo owe pnie są ściśle ze sobą złączone. Dodatkowo, posiada wysoko położoną koronę, co czyni go jeszcze bardziej urodziwym. Pomiary (09.2015) dają bukowi 557 cm obwodu oraz 25.8 m wysokości. [ ZDJĘCIE ]

Klony pospolite (Acer platanoides; Norway maple) w Okołowicach, przy drodze.
Dwa okazy należą do najgrubszych w woj. łódzkim. Większy z nich jest też najpewniej największym drzewem tego gatunku na terenie województwa. Oba drzewa mają podobny pokrój — pnie rozwidlają się na wysokości ok. 2 m, nie są wysokie oraz mają szerokie, okazałe korony. Mniejszy okaz niedawno stracił wielki konar, który leży nadal u podnóża pnia (10.2015). Pomiary (09.2015) wykazały:
— 472 cm obwodu na wys. 0.8 m i 23.6 m wysokości, [ ZDJĘCIE ]
— 447 cm obwodu na wys. 0.9 m i 22 m wysokości. [ ZDJĘCIE ]

Pięciopniowa Choina kanadyjska (Tsuga canadensis; Eastern hemlock) w uroczysku leśnym w Porszewicach.
Jest to drzewo ciekawe, ponieważ charakterystyczne dla Ameryki Północnej; jest nawet jednym z symboli stanu Pensylwania. Tam rosną też największe okazy, najstarsze osiągają ok. 500 lat, najgrubsze ok. 5 m obwodu oraz najwyższe — nieco ponad 50 m wysokości. Choina z Porszewic jest dużo mniejsza, lecz jak na polskie warunki bardzo okazała. Pojedyncze pnie mają obwody dochodzące do 1.6 m, więc można szacować wiek drzewa na niecałe 100 lat. Obwód (na wys. 0.2 m) to 455 cm, wysokość — 27 m. [ ZDJĘCIE 1 ], [ ZDJĘCIE 2 ]

Na terenie gminy Dłutów

Dąb szypułkowy (Quercus robur; Pedunculate oak) w Dłutowie — prawdziwy król wśród drzew także w naszym powiecie, bo jest także najgrubszy. Drzewo rośnie w dębowej alei, ale jest znacznie większy od towarzyszy. Obwód — 740 cm na wys. 1.1 m i 29 m wysokości [ ZDJĘCIE ]. Jego wspaniały, szeroki i kolumnowy pień przysłaniają okoliczne krzewy — bzy, siewki klonu oraz pokrzywy. Jest to jeden z najpotężniejszych (ósmy najgrubszy) i najładniejszych dębów w woj. łódzkim, drzewo to może już mieć ponad 400 lat.

Lipy przy kościele pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa i Trzech Króli.
Ciekawe, okazałe i przede wszystkim — stare lipy rosną za kościołem w Dłutowie, są to zresztą zarówno lipy drobnolistne (Tilia cordata; Small-leaved limes) — 3 okazy, jak i jedna lipa szerokolistna (Tilia platyphyllos; Large-leaved lime), która należy do najgrubszych drzew swego gatunku w województwie. Wszystkie drzewa mają wypruchniałe pnie, jednakże są zadbane, o czym świadczy tabliczka na kościelnym płocie — drzewa te były konserwowane na zlecenie RDOŚ w Łodzi w 2011 roku. Pomiary (09.2015):
— Lipa szerokolistna — 529 cm obwodu i 25 m wysokości, [ ZDJĘCIE ]
— Lipa drobnolistna, większa — 570 cm obwodu i 23 m wysokości, [ ZDJĘCIE ]
— Lipa drobnolistna, mniejsza — 520 cm obwodu i 22 m wysokości, [ ZDJĘCIE ]
— najmniejsza lipa ma 415 cm obwodu.

Najczęściej okazałe lipy rosną właśnie przy kościołach — jako symbol spokoju, zdrowia i innych dobrych wartości — najgrubsze drzewo w Polsce to lipa drobnolistna z Cielętnik (pow. częstochowski), ostatnio nawet (11.2015) poświęcono jej sporo miejsca w prasie, TV i internecie, ma 1077 cm obwodu na wys. 0.6 m oraz lipa szerokolistna ze szczecińskiego osiedla, Płoni, mająca 877 cm obwodu na wys. 1 m, oba te drzewa rosną tuż przy świątyniach, a ich pomiary pochodzą z 2015 roku. Wiek większej z rekordowych lip szacuje się na ok. 530, a mniejszej na ok. 400 lat.

Na terenie gminy Dobroń

Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis; European white elm) nad rzeką Grabią, w Talarze.
Jest to chyba najciekawsze drzewo powiatu. Wiąz imponuje swą potężną sylwetką — monstrualnym odziomkiem oraz bardzo zdrowymi, wysoko wzniesionymi konarami i równie szeroką koroną. Pomiary (09.2015) dały 572 cm obwodu i aż 35.7 m wysokości — jest to obecnie najwyższy (!!!) udokumentowany okaz tego gatunku w Polsce [ ZDJĘCIE ]. Jednakże nie jest to "staruszek" — biorąc pod uwagę pokrój i sąsiedztwo rzeki to piękne drzewo ma ok. 200-230 lat. A tym ciekawiej, że wiąz szypułkowy to najpopularniejszy okaz wiązu. Są jeszcze: wiąz polny i górski, jednak nie wykazują tak wielkich rozmiarów, jak szypułkowy. A i tak wiąz znad Grabii jest jednym z najlepszych w kraju.

Warto odnotować, że w Polsce, (gm. Gubin, pow. słubicki, woj. lubuskie) rośnie najpotężniejszy okaz wiązu w Europie — obwód wynosi ok. 960 cm – trudno jest go dokładnie zmierzyć, ponieważ szczelnie ochrania drzewo ogrodzenie z siatki. Jego wiek to ok. 450 lat.

Na terenie gminy Lutomiersk

Topola kanadyjska (Populus canadensis; Canadian poplar) o obwodzie 682 cm, mająca 31 m wysokości (08.2015). [ ZDJĘCIE 1 ], [ ZDJĘCIE 2 ]
Drzewo rośnie tuż przy moście na rzece Ner, w Puczniewie. Jest to jedna z największych w Polsce topoli kanadyjskich, choć jeszcze niepomnikowa! Tak niestety bywa z bagatelizowanymi przez urzędników topolami, natomiast ten okaz jak najbardziej zasługuje na uwagę, jest bardzo urodziwy, do tego zdrowy i posiadający szeroką koronę. Poza tym jest to drugie najgrubsze drzewo powiatu.

Zapraszamy do obejrzenia i zmierzenia wymienionych okazów, bo wskazane drzewa stanowią o bogactwie przyrodniczym całego powiatu pabianickiego :)

* * * * *

Dla przypomnienia — jak poprawnie pomierzyć drzewo:
— w celu zmierzenia obwodu wyznaczamy najwyższy punkt gruntu przy pniu i od tego punktu do 130 cm wysokości szukamy najwęższego obwodu drzewa. (Zazwyczaj występuje on na wskazanej wyżej wysokości 1.3 m, jednakże niektóre okazy, jak wielki dąb z Dłutowa czy choina z Porszewic, trzeba zmierzyć niżej i należy to odnotować. Urzędnicy w Polsce tak nie robią, a jest to jedyna profesjonalna i nowoczesna metoda mierzenia obwodu drzewa.)
— pomiar wysokości najlepiej wykonywać dalmierzem laserowym, ale niestety są to urządzenia dosyć drogie (ok. 1300 zł), więc posiadają je jedynie leśnicy oraz pasjonaci drzew, jak na przykład autor tego artykułu.

Położenie wyżej opisanych okazów drzew pokazuje poniższa mapka: